အ​ေျခခံမ်ိဳး႐ိုးဗီဇ ႏွင္​့ အ​ေရာင္​

Credit to Sky kennel
အေျခခံ မ်ိဳးရိုးဗီဇ ႏွင့္ Pug ၏ အေရာင္
( Genetic Basics & Pug colour )
- - - - - - - - - - - - -- - - - - - - - - - - - - - - -
Gene ေတြဟာ Chromosomes ( ခရိုမိုဆုန္း) ေတြရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းျဖစ္ပါတယ္။
Genes နဲ႔ chromosomes ေတြကို ခြဲျခားလို့မရပါဘူး။
ဥပမာ။  ။ ပုလဲဆဲြႀကိဳး တကုံး ဆိုပါစို႔။
ပုလဲလုံးေလးေတြဟာ genes ေတြျဖစ္ျပီး ႀကိဳးကေတာ့ chromosomes ပါ။

Gene ဆိုတာ မိဘမ်ိဳးရိုးစဥ္ဆက္ အေမြဆက္ခံ ဆင္းသက္လာတဲ႔ အရာျဖစ္ပါတယ္။
chromosomes ဆိုတဲ႔ ႀကိဳးေလးေပၚမွာ ( အေဖဆီက gene တခု , အေမဆီက gene တခု ) 2 ခုေပါင္း မွ ပုလဲလံုးေလး တစ္လံုးစီ အျဖစ္ gene ေတြက တည္ရွိေနတာပါ။
ု
အဆိုပါ ပုလဲလံုးေလးရွိ အေဖဘက္မွ gene နဲ႔ အေမဘက္မွ gene ေတြဟာ အမ်ိဳးအစား မတူခဲ႔ရင္ dominant ( လႊမ္းမိုးေသာ ) gene နဲ႔ recessive ( လႊမ္းမိုးခံ) gene ဆိုျပီး အမ်ိဳးအစား 2 ခု ျဖစ္သြားပါတယ္။
ဥပမာ။  ။ သင့္ရဲ႕  ပုလဲလံုးေလးတလုံးစီ ( gene ) မွာ အေဖဘက္မွ အနီေရာင္ နဲ႔ အေမဘက္မွ အျပာေရာင္  ဆိုျပီး အေရာင္ 2 ေရာင္ ရွိသည္ဆိုပါစို႔။
အနီေရာင္သည္ ႀသဇာၾကီးမားေသာ လႊမ္းမိုးနိုင္သည့္ dominant gene ျဖစ္သြားခဲ႔ရင္ အျခားေသာ gene ဘက္ျခမ္းတြင္ အျပာေရာင္ရွိေသာ္လည္း သင့္ကို အနီေရာင္ အျဖစ္သာ ျမင္ရမည္ျဖစ္သည္။

ဤသေဘာတရားကို Phenotype နဲ႔ Genotype တို့တြင္ ေတြ႔ႏိုင္သည္။

Phenotype ၏ သေဘာတရားသည္ ေခြးတေကာင္အတြက္ သင္တကယ္ အျပင္ပန္းျမင္ရေသာ အရာကိုဆိုလိုသည္။
ဥပမာ။  ။ အနီေရာင္ ရွိေသာ ေခြးကို အနီေရာင္အျဖစ္ ျမင္ရျခင္းသည္ phenotype သေဘာတရားျဖစ္သည္။

Genotype သည္ ေခြး၏ gene အတြင္းရွိ ထိုေခြးသယ္ေဆာင္ထားေသာ အရာပင္ျဖစ္သည္။
( ငုပ္ေသြး / ငုပ္ဗီဇ)
ဥပမာ။  ။ ေခြး၏ gene တြင္ အနီနဲ႔ အျပာေရာင္ ေပါင္း တစုံရွိလ်ွင္ အနီေရာင္အျဖစ္သာ ျမင္ရေသာ္လည္း မျမင္ရသည့္ အျပာ gene ကို ထိုေခြး ပိုင္ဆိုင္၍ သယ္ေဆာင္ထားျခင္းသည္ genotype သေဘာပင္ျဖစ္သည္။  

Pug ၏ အေရာင္အတြက္လည္း ထိုသေဘာပင္ျဖစ္သည္။

ပုံ A ကို ႀကည့္ပါ။
အျပာေရာင္အကြက္သည္ အေဖ , ပန္းေရာင္သည္ အေမ ႏွင့္ အဝါေရာင္သည္ ကေလး ျဖစ္သည္။

# black + black = black
# fawn + fawn = fawn
# black + fawn = hybrid black

## black pug နွင့္ fawn pug သားစပ္လ်ွင္ Hybrid ( ႏွစ္မ်ိဳးစပ္ ) pug ေလးမ်ားကို ရရွိပါမယ္။ ##
( pure fawn colour ကို မျမင္ရပဲ အနက္ သို႔ အနက္ေရာင္မ်ားေသာ အေရာင္ ကိုသာ ျမင္ေတြ႔ရမည္။ )

black & fawn တြင္ black သည္ dominant colour ( ႀသဇာႀကီးေသာ အေရာင္ ) ျဖစ္၍ fawn သည္ recessive colour ( လႊမ္းမိုးခံ အေရာင္ ) ျဖစ္ပါတယ္။
ထို႔ေႀကာင့္ အနက္ေရာင္မ်ားေသာ ( သို႔ ) အနက္ေရာင္ pug မ်ားသာ အမ်ားအားျဖင့္ ေမြးဖြားလာနိုင္ပါတယ္။

ဒီလိုဆိုရင္ေတာ့ သင့္ရဲ႕ ခ်စ္လွစြာေသာ pug ေလးဟာ pure black / pure fawn / hybrid pug လားဆိုတာ သင္မေသခ်ာဘူး ျဖစ္ေနျပီလား ??

ေသခ်ာတာ တစ္ခုေတာ့ရွိပါတယ္။
အနက္ေရာင္ gene တခုသာပါခဲ႔ပါေစ။ သင့္ရဲ႕ pug ေလးဟာ pure fawn မဟုတ္ေတာ့ပဲ အနက္ေရာင္ဘက္သန္းေနေသာ ( သို႔ ) အနက္ေရာင္မ်ားေသာ hybrid pug ေလးသာ ျဖစ္ေနမွာပါ။

ဤ သေဘာတရားမွာ pug ရဲ႕ အေရာင္ေတြျဖစ္တဲ႔ fawn , apricot , silver အေရာင္ေတြအကုန္လံုးအတြက္ အက်ံဳးဝင္ပါတယ္။

ပံု B ကိုႀကည့္ပါ။

# hybrid + fawn = fawn And / Or hybrid black

# hybrid + hybrid = fawn and/or hybrid black and/or black

# hybrid + black = hybrid black And / Or black

## အခ်ဳပ္အားျဖင့္ဆိုရင္ေတာ့ အနက္ေရာင္ pug နဲ႔ အျခား အေရာင္ရွိေသာ pug မ်ား သားစပ္မယ္ဆိုရင္ ကေလးေတြဟာ အနက္ေရာင္ (သို႔) အနက္ေရာင္မ်ားေသာ အေရာင္ကိုသာ ရရွိမွာပါ။ ##

## Generation တေလ်ွာက္တြင္ black pug ( သို႔) အနက္ေရာင္ ေသြးပါေသာ pug (hybrid pug ) နဲ႔
သားစပ္ခဲ႔ေသာ ရာဇဝင္ရွိခဲ႔ပါက သူတို႔ရဲ႕ generation တခုခုမွာ အနက္ေရာင္ gene ဟာ ေပၚထြက္လာဦးမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ##